Έχουμε ελευθερία, αλλά κι η ελευθερία κρίνεται, είπε…
Κριτικός τέχνης έσπευσε να γίνει ο Θάνος Πλεύρας όταν κλήθηκε να σχολιάσει μέσω της ΕΡΤ τις εξελίξεις με τον τραμπούκο βουλευτή της Νίκης, Νίκο Παπαδόπουλο, ο οποίος βανδάλισε έργα τέχνης στην Εθνική Πινακοθήκη…
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας καταδίκασε μεν τις ενέργειες του βουλευτή του ακροδεξιού κόμματος, όμως με προσεκτικά λόγια και έμμεσο τρόπο δεν ήταν και… ιδιαίτερα αρνητικός στην λογοκρισία.
Μπορεί να είχα μια αντίδραση…
Ο Θάνος Πλεύρης χαρακτήρισε «αυτονόητα καταδικαστέα κάθε πράξη βανδαλισμού και ειδικά από βουλευτή, ο οποίος βουλευτής σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκμεταλλεύεται τις ασυλίες που του δίνει το Σύνταγμα για να κάνει πράξεις παράνομες».
Όμως στη συνέχεια δεν παρέλειψε να εκφράσει τις συντηρητικές απόψεις επιχειρώντας να χαϊδέψει τα αυτά των ακραίων καθώς τόνισε «το δεύτερο σκέλος είναι τώρα η τέχνη ως τέχνη και η έκθεση ως έκθεση. Προσέχετε γιατί η τέχνη προφανώς είναι ελεύθερη, δεν τίθεται εκεί το θέμα της συζήτησης. Το θέμα της συζήτησης όμως τίθεται και με συγχωρείτε και εγώ το θέτω, ότι κατά πόσο μπορεί στο πλαίσιο της ελευθερίας της τέχνης που είναι σεβαστό να μπορεί όχι σε μια ιδιωτική συλλογή, όχι σε κάτι το οποίο γίνεται σε έναν κλειστό κύκλο ιδιωτικό, αλλά κάπου που είναι προσβάσιμο στα σχολεία, Εθνική Πινακοθήκη[…] τα παιδιά μου που είναι παιδιά στο σχολείο, έχουν επισκεφτεί την Εθνική Πινακοθήκη. Εγώ λόγου χάρη, αν ήξερα ότι είναι να επισκεφθούν τέτοια έργα τέχνης, μπορεί να είχα μια αντίδραση. Άρα εγώ θεωρώ ότι εκεί πέρα θα πρέπει να υπάρχει μια προσοχή».
Όχι εν μέσω Σαρακοστής
Στη συνέχεια, μάλιστα, και χρησιμοποιώντας προσεκτικά λόγια θέλησε να χτυπήσει και θρησκόληπτες χορδές επισημαίνοντας «αν αύριο το πρωί ο Νικήτας Κακλαμάνης λόγου χάρη, θελήσει να πάρει αυτούς τους πίνακες, να τους βάλει στη Βουλή σαν βουλευτής θα αντιδράσω. Θα αντιδράσω σε τι; Όχι στο δικαίωμα του καλλιτέχνη να κάνει ότι θέλει, αλλά αντιστοίχως και αυτό με συγχωρείτε, κρίνεται[… ]όταν είναι δημόσιοι χώροι και είναι σε σκληρή επιρροή του κράτους οι επιλογές τις οποίες κάνει η κάθε Εθνική Πινακοθήκη κρίνονται[…] Οπότε το να μπορούμε εμείς να κρίνουμε ότι δεν θέλουμε να υπάρχει μια προσβολή και εν μέσω Σαρακοστής, που έχει κι αυτό μια αξία με συγχωρείτε δηλαδή, δεν είμαστε σε έναν ουδέτερο χρόνο. Για όσους πιστεύουμε στον Χριστό και στην Παναγία, η Σαρακοστή είναι από τις πιο κρίσιμες περιόδους[…] γιατί εγώ σας λέω αύριο το πρωί, στο όνομα της ελευθερίας της τέχνης, κάποιος μπορεί να πει ότι εγώ έρχομαι και ένα έγκλημα το οποίο έχει γίνει κατά της ανθρωπότητας το εγκωμιάζω, ότι παίρνω και κάνω μια έκθεση ζωγραφικής για τον Χίτλερ εγκωμιαστική. Ο καλλιτέχνης θα σου πει ελευθερία έκφρασης. Δεν μπορούμε όμως εμείς να κρίνουμε ότι αυτό το κομμάτι της ελευθερίας έκφρασης δεν θέλουμε να προβάλλεται σε ένα δημόσιο χώρο; […]».
Και καταλήγοντας την τοποθέτησή του αναφώνησε «η θρησκεία μας δεν κινδυνεύει. Και προφανώς δεν κινδυνεύει από τον κάθε καλλιτέχνη που προσπαθεί ενδεχομένως να βγάλει τα εσώψυχά του σε έναν πίνακα. Ό,τι θέλει κάνει ο καλλιτέχνης. Δεν θα μπω να το κρίνω. Η Παναγία μας, ο Χριστός μας δεν κινδυνεύουν. Το να πεις όμως ότι εγώ, σεβόμενος τους πιστούς στους οποίους υπάρχουν, σεβόμενος και τα χρήματα τα οποία πληρώνουν οι ίδιοι αυτοί οι πιστοί, καταλαβαίνω ότι θα πρέπει να υπάρχει μία μεγαλύτερη προσοχή. Με συγχωρείτε, εγώ δεν το θεωρώ ούτε οπισθοδρόμηση, δεν το θεωρώ ούτε σκοταδισμό. Σκοταδισμός είναι να πηγαίνεις και να καταστρέφεις. Σκοταδισμός είναι να παίρνεις το νόμο στα χέρια σου. Δεν θα γίνουμε Τεχεράνη. Προφανώς στη Δύση υπάρχει η ελευθερία να κρίνεις όλα τα παραπάνω. Αλλά κι αυτή η ελευθερία κρίνεται[…]».
«Όχι» στο βανδαλισμό, αλλά έμμεσο «ναι» στη λογοκρισία
Τις δηλώσεις του πρώην υπουργού σχολίασε με καυστικό τρόπο η Νέα Αριστερά διαμηνύοντας «εαν το επιθυμεί ο κ. Πλεύρης, ας γίνει κριτικός τέχνης. Ως κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν.Δ. είναι όμως απαράδεκτο να ενθαρρύνει, έστω και έμμεσα, τη λογοκρισία, σε οποιαδήποτε μορφή της».
Η ανακοίνωση
Δεν θα γίνουμε Τεχεράνη. Προφανώς, στη Δύση υπάρχει η ελευθερία να κρίνεις όλα τα παραπάνω. Αλλά κι αυτή η ελευθερία κρίνεται», δήλωσε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας, Θάνος Πλεύρης, σχολιάζοντας τον βανδαλισμό εκθεμάτων της Εθνικής Πινακοθήκης από βουλευτή της «Νίκης».
Ο κ. Πλεύρης δεν διακρίνεται για τις δημοκρατικές του ευαισθησίες. Ωστόσο, η αναλογία που επιχείρησε να κάνει, συγκρίνοντας τη συγκεκριμένη έκθεση «εν μέσω Σαρακοστής» με μια υποτιθέμενη «εγκωμιαστική έκθεση για τον Χίτλερ», είναι τουλάχιστον παράδοξη.
Οι ύμνοι στον ναζισμό δεν μπορούν να συγκριθούν με καμία καλλιτεχνική έκφραση, ακόμη κι αν αυτή θεωρείται «προκλητική». Η τέχνη κρίνεται· η ελευθερία της έκφρασης, όχι.
Εαν το επιθυμεί ο κ. Πλεύρης, ας γίνει κριτικός τέχνης. Ως κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν.Δ. είναι όμως απαράδεκτο να ενθαρρύνει, έστω και έμμεσα, τη λογοκρισία, σε οποιαδήποτε μορφή της.