Τρικάκια για την ηθική, την πίστη, τα εικονίσματα, το έθνος. Οχι σαν τα τρικάκια για τα Τέμπη.
Για πες μου μια γνώμη, τι κινεί τους τύπους που μπουκάρουνε στην Πινακοθήκη; με ρώτησε ο Παναγιώτης… Τι να σου πω, αγαπημένε φίλε, ζούμε ανάμεσά τους, είμαστε μειοψηφία.
Μπορούμε όμως να θυμόμαστε και να συγκρίνουμε. Με αφορμή τα σπασίματα στην Εθνική Πινακοθήκη, του ζηλωτή βουλευτή που κραύγαζε «έχω έξι παιδιά», θυμήθηκα ότι δεν είναι η πρώτη φορά που αγανακτούν ακροδεξιοί με ασεβή έργα τέχνης.
Outlook και γαλανόλευκη
Δεν ανατρέχω στην πλούσια βιβλιογραφία, περιορίζομαι σε όσα έζησα από κοντά. Πρώτα μου ήρθε στον νου το ασεβές έργο του Βέλγου καλλιτέχνη Τιερί ντε Κορντιέ, το οποίο αποκαθηλώθηκε από τη μεγάλη «ολυμπιακή» έκθεση Outlook, το 2004. Το έργο καταγγέλθηκε από τον τότε πρόεδρο του ΛΑΟΣ Γ. Καρατζαφέρη, με πρωτοστατούσα την εφημερίδα «Εσπρέσο», και αποκαθηλώθηκε με εντολή του τότε υπουργού Πολιτισμού Ευάγγ. Βενιζέλου.
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Outlook, ο διεθνούς φήμης Χρήστος Ιωακειμίδης, δικάστηκε το 2008 και γλίτωσε παρά τρίχα την καταδίκη. Ημουνα μάρτυρας υπεράσπισης του μακαρίτη πια Ιωακειμίδη. Θέμα της δίκης, όσο θυμάμαι, δεν ήταν μόνο αν το συγκεκριμένο έργο ήταν ιερόσυλο, αλλά και το τι είναι τέχνη, και αν μπορεί ο καλλιτέχνης να εκφράζεται ελεύθερα με την τέχνη του. Μάλιστα η πρόεδρος της έδρας με ρώτησε: Πώς θα αντιδρούσε το καθεστώς του Ιράν σε ένα ασεβές θρησκευτικά έργο τέχνης; Απάντησα ότι δεν δικάζουμε τις ενδεχόμενες προθέσεις του Ιράν και εν πάση περιπτώσει στην Ελλάδα δεν έχουμε ισλαμική δημοκρατία.
Τρία χρόνια αργότερα, το 2007, έπειτα από μια καταγγελία πάλι από τα υπόγεια της δεξιάς πολυκατοικίας (κατά πληροφορίες, από έναν πολιτευτή του καρατζαφέρειου ΛΑΟΣ), η αστυνομία κατέσχεσε βίντεο, έργο της καλλιτέχνιδος Εύας Στεφανή, και συνέλαβε τον διευθυντή της έκθεσης Art Athina, Μιχάλη Αργυρό, κατηγορούμενο για προσβολή συμβόλων του ελληνικού κράτους. Σύμφωνα με την καταγγελία και με την αυτοψία και την κρίση των αστυνομικών, στο έργο παρουσιαζόταν πράξη αυνανισμού με φόντο τη γαλανόλευκη. Το έργο εντασσόταν στην παράλληλη θεματική έκθεση «I SYGHRONI ELLINIKI SKINI».
Ας σοβαρευτούν οι καλλιτέχνες…
Πώς πέρασαν τα χρόνια… 2025. Διαβάζω σκόρπια για τα τωρινά:
Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος: «Ας σοβαρευτούν οι καλλιτέχνες και όλοι αυτοί που τους υποστηρίζουν». Συνοφρυωμένη προτροπή, generic.
Σταματίνα Τσιμτσιλή, ΜΜΕ: «Δεν είναι τέχνη να προσβάλλεις την Παναγία». Σαν βιωματικό ποστ στα σόσιαλ.
Ο μπουκαδόρος βουλευτής: «Εχω 6 παιδιά, δεν μπορούν να πηγαίνουν στα μουσεία και να βλέπουν *αυτά τα πράγματα*». Εννοιολογικό.
Ευάγγελος Μυτιληναίος, βιομήχανος: «Εχουμε ίσως τον καλύτερο ηγέτη ευρωπαϊκής χώρας». Φαινομενικά άσχετο, αλλά μάλλον συγκροτεί τον πυρήνα των παραπάνω. Κάθε ηγέτης πια έχει DOGO Μασκ.
Στο υλοτομημένο ξέφωτο της ισχυρής Ελλάδας
To 2005, μετά την αποκαθήλωση Ντε Κορντιέ, έγραφα:
«[…] Τα έργα του Οutlook -και συνεκδοχικά, σύνολη η σύγχρονη τέχνη- κρίθηκαν, μάλλον δικάστηκαν ανάμεσα στις Συμπληγάδες των κυρίαρχων λόγων. Από τη μια, τα πολιτικά στερεότυπα, από την άλλη, τα στερεότυπα των ΜΜΕ. Ανάμεσά τους, η τέχνη, ο άνθρωπος, η σκέψη, η ελευθεροφροσύνη πέρασαν κολοβωμένα. Εκτιμώ ότι αυτή η συμβολική σύγκρουση μας διδάσκει πολλά για τη συλλογική μας φτιάξη και τον τρόπο που αναγνωρίζουμε τον εαυτό μας. Η “ισχυρή Ελλάδα” του κατά Σημίτην εκσυγχρονισμού αναγνωρίζεται στα έργα οδοποιίας, στους σταθμούς μετρό, στην ανάπτυξη του πιστωτικού συστήματος, στην ανάδειξη νέων κέντρων πλούτου και ισχύος, στην καλυμμένη αναδιαπραγμάτευση των ελευθεριών.
Η ισχυρή Ελλάδα αναγνωρίζεται στην απέραντη “Φραπεδούμπα”, στα θερμαινόμενα πεζοδρόμια-καφέ που κατακλύζονται από ημιαπασχολούμενους νέους∙ στο ασυνάρτητο μείγμα κομφορμισμού, κατανάλωσης, καριερισμού, υλισμού, δεισιδαιμονίας και προκατάληψης… Και στους θυλάκους του αναχρονισμού, διόλου συγκαλυμμένους πια. Είμαστε όλα και είμαστε τίποτε. Λαίμαργοι με το παρόν. Εμφοβοι ενώπιον του μέλλοντος. Αμήχανοι ενώπιον του παρελθόντος. […] Σε αυτήν τη σύμφραση χονδρικά τελέσθηκε η σύγκρουση περί συμβόλων. Στο υλοτομημένο ξέφωτο της ισχυρής Ελλάδας.»
Ζούμε ανάμεσά τους
Είκοσι χρόνια αργότερα, είμαστε ίδιοι και χειρότεροι. Η Ακροδεξιά έχει καταλάβει σχεδόν όλη την πολυκατοικία. Οι οργίλοι ζηλωτές, καλυμμένοι με βουλευτική ασυλία, δεν καλούν τον εισαγγελέα, προτιμούν τα μπάχαλα και το μιντιακό σκάνδαλο. Αυτά είναι τα τρικάκια του νοικοκύρη. Τρικάκια για την ηθική, την πίστη, τα εικονίσματα, το έθνος. Οχι σαν τα τρικάκια για τα Τέμπη του «Ρουβίκωνα» ή της Νεολαίας Νέας Αριστεράς.
Οι αρουραίοι που φώλιαζαν στα υπόγεια της Μεταπολίτευσης δεν κάνουν πια μεμονωμένες επιδρομές, χορεύουν σε όλη την πίστα που ετοίμασαν τροϊκανογλείφτες, μακονομάχοι, ορφανά ΛΑΟΣ, ακροκεντρώες νυφίτσες, μαφιόζοι με άσπρα κολάρα και predator, ολιγάρχες και θαλαμηπόλοι αυτών, κήρυκες της αριστείας και Κασσάνδρες της αποσταθεροποίησης, γκουρού της αυτοβελτίωσης και της ατομικής ευθύνης, χρήσιμοι ηλίθιοι της Αριστεράς.
Ο,τι οικοδομήθηκε στο ξέφωτο της ισχυρής Ελλάδος του 2004 τώρα κυβερνά ανεξέλεγκτο, φρενιασμένο, φονικό, σε μια Ελλάδα οικόπεδο και αποικία.
Ζούμε ανάμεσά τους, Παναγιώτη.
Νίκος Ξυδάκης
efsyn.gr